Glosari

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyrraeth a ddarperir mewn unrhyw leoliad gofal iechyd (sylfaenol neu eilaidd).

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau sy'n anelu at newid neu effeithio ar yr amgylchedd ffisegol. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer yr amgylchedd ffisegol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau sy'n cael eu darparu i deuluoedd, yn eu cartrefi eu hunain fel arfer.

Mae'r adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau sy'n cael eu gwneud mewn lleoliadau gofal eilaidd (fel ysbytai). Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion i'w gweithredu mewn lleoliadau gofal eilaidd. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau sy'n cael eu darparu mewn colegau neu brifysgolion.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau sy'n cael eu darparu yn y gymuned.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn unrhyw leoliad gweithle. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y lleoliad yma. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn unrhyw leoliad addysgol o'r cyfnod cyn-ysgol hyd at addysg uwch. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer lleoliadau nad ydynt wedi'u categoreiddio mewn mannau eraill yn y map hwn.

Ymyriadau sy'n cael eu gwneud mewn lleoliad nad yw'n cael ei nodi'n benodol fel lleoliad o ddiddordeb yn y map o ddiddordeb.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn llety byw â chymorth neu gartrefi gofal

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau sy'n cael eu darparu mewn ysgolion neu ddarpariaeth cyn ysgol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn carchardai

Nid yw adolygiadau yn y categori hwn yn disgrifio gosodiad penodol.

Mae'r adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau sy'n cael eu gwneud mewn lleoliadau gofal sylfaenol (fel meddygfeydd). Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion i'w gweithredu mewn lleoliadau gofal sylfaenol. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn mwy nag un lleoliad

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn lleoliad gofal cymdeithasol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn lleoliadau digwyddiadau, megis gwyliau.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn unrhyw leoliad

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir yn y sector gwirfoddol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar ymyriadau a ddarperir mewn lleoliadau awyr agored, megis traethau, coedwigoedd, coedwigoedd a pharciau.

Nid yw adolygiadau yn y categori hwn yn disgrifio gosodiad penodol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys ymyriadau a ddarperir mewn unrhyw leoliad lle mae achos o glefyd.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl o gymunedau crefyddol. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Nid oedd unrhyw gyfyngiadau ar bwy gafodd yr ymyriad mewn adolygiadau o'r categori hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar ddynion. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar pobl sydd â diagnosis o gyflwr iechyd meddwl o unrhyw fath. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl â chyflwr iechyd corfforol o unrhyw fath sy'n bodoli'n barod.  Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys pobl ifanc (11-18 oed). Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cwmpasu'r grŵp oedran hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar boblogaethau milwrol neu gyn-filwrol. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys astudiaethau ar  oedolion 18+ oed+. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cwmpasu'r grŵp oedran hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys astudiaethau ar blant a phobl ifanc (0-18 oed). Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cwmpasu'r grŵp oedran hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar boblogaethau â chyflyrau iechyd sy'n bodoli eisoes (corfforol neu feddyliol). Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer pobl â chyflyrau iechyd sy'n bodoli eisoes.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar fenywod. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar boblogaethau trawsryweddol. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl nad ydynt wedi cofrestru gyda darparwr gofal sylfaenol. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar geiswyr lloches. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.  

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar fenywod beichiog neu ôl-esgor. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar garcharorion neu gyn-garcharorion. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar grŵp galwedigaethol penodol. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer grwpiau galwedigaethol penodol. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sydd â hanes blaenorol o ymdrechion i gyflawni hunanladdiad neu hunan-niweidio. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sydd â diagnosis o anabledd deallusol. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sydd â diagnosis o anhwylder niwroddatblygiadol. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl Ddu, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar oedolion 18 oed neu hŷn sydd angen lefel uchel o gymorth gyda llawer o agweddau ar eu bywyd bob dydd, ac sy’n dibynnu ar ystod o wasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar unigolion sy’n darparu gofal uniongyrchol h.y. cymorth cymdeithasol neu gorfforol i berthynas sâl neu sy’n heneiddio.

Mae'r adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys astudiaethau o oedolion 18-25 oed. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cwmpasu'r grŵp oedran hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar y boblogaeth gyffredinol neu ddim yn nodi unrhyw feini prawf penodol ar y boblogaeth i'w chynnwys. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cwmpasu'r boblogaeth gyffredinol neu ddim yn benodol i grŵp poblogaeth penodol. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar ddioddefwyr neu gyflawnwyr trais domestig. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar unigolion sy'n derbyn gofal neu driniaeth feddygol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar Oedolion 65 oed a throsodd. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar grŵp poblogaeth penodol, ond heb eu categoreiddio yn unman arall yn y map hwn. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer grwpiau poblogaeth penodol nad ydynt wedi'u categoreiddio mewn mannau eraill ar y map.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar ddynion, gan gynnwys y rhai nad ydynt yn ystyried eu hunain yn gyfunrywiol neu'n ddeurywiol, sy'n cymryd rhan mewn gweithgaredd rhywiol gyda dynion eraill. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sy'n camddefnyddio opioidau, symbylyddion a chanabis yn y systemau gofal iechyd a chyfiawnder troseddol. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar fewnfudwyr. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl o deuluoedd di-Saesneg. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys plant o dan 5 oed. Mae canllawiau yn y categori hwn yn ymdrin â'r grŵp oedran hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar unigolion sy'n byw gydag unrhyw gyflwr neu nam sy'n ei gwneud hi'n anoddach cymryd rhan mewn, neu gwblhau gweithgareddau penodol, a/neu'n cyfyngu ar ryngweithio â'r byd o'u cwmpas.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar fyfyrwyr prifysgol. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl ifanc sy'n gadael gofal hirdymor. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sy'n cael ymweliadau cartref ar gyfer gofal iechyd. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl nad ydynt yn gallu gadael amgylchedd eu cartref oherwydd salwch corfforol neu seicolegol. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Nid yw adolygiadau yn y categori hwn yn disgrifio poblogaeth benodol.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sy'n byw mewn cartrefi gofal. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar grwpiau y nodwyd eu bod mewn mwy o berygl o beidio â chael brechiadau arferol yn ystod plentyndod, fel camddefnyddwyr sylweddau ifanc, troseddwyr ifanc, newydd-ddyfodiaid (ceiswyr lloches, sipsiwn, teithwyr), plant ag anableddau dysgu, pobl ifanc â gofal hir dymor a menywod beichiog neu ôl-enedigol sydd â phroblem alcohol neu gyffuriau. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar y rheini o'r cymunedau Sipsiwn, Roma a theithwyr. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar y boblogaeth gyffredinol

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sy'n byw gyda chanser.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn cynnwys plant 5 oed a hŷn. Mae canllawiau yn y categori hwn yn ymdrin â'r grŵp oedran hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar unigolion sydd â chyfrifoldeb rhiant dros blentyn (fel y diffinnir gan Ddeddf Plant 1989) ac fydd gyda rhan allweddol i'w chwarae wrth gynllunio a gwneud penderfyniadau am iechyd a gofal eu plentyn, yn enwedig pan fyddant yn ifanc. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sy'n ddigartref neu'n cysgu allan. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar blant a phobl ifanc hyd at 25 oed. Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp hwn.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl mewn profedigaeth neu sydd wedi ei effeithio gan amheuaeth o hunanladdiad.  Mae canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sydd â hanes blaenorol o gamddefnyddio sylweddau. Mae'r canllawiau yn y categori hwn yn cynnwys argymhellion ar gyfer y grŵp poblogaeth hwn. 

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar weithwyr gofal iechyd proffesiynol

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar fyfyrwyr gofal iechyd

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar bobl sydd mewn perygl o fod yn isel o ran lles ac unigrwydd.

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar swyddogion heddlu

Mae adolygiadau yn y categori hwn yn canolbwyntio ar oruchwylwyr gweithwyr sy'n cael eu dal yn gyfrifol am eu gwaith a'u gweithredoedd.

Ymyriadau a gynlluniwyd i wella canlyniadau cyfalaf cymdeithasol - perthyn i gymdogaeth, rhwydweithiau cymorth cymdeithasol a chydlyniad cymunedol

Ymyriadau wedi'u cynllunio i gynyddu gwybodaeth am hunanladdiad a cheisio cymorth.

Ymyriadau sydd wedi'u cynllunio i gyfyngu ar ddulliau i gyflawni hunanladdiad (e.e. rhwystrau corfforol, atal mynediad, lleihau peryglon amgylcheddol),

Cyffuriau presgripsiwn i helpu i atal / trin cyflwr. e.e. gwrthiselyddion, gwrthseicotigau, sefydlogyddion hwyliau ac ati.

Ymyriadau sy'n ceisio gwneud newidiadau ffisegol i'r amgylchedd fel ffordd o geisio newid ymddygiad penodol.

Cyffuriau presgripsiwn i helpu i atal / trin cyflwr. e.e. gwrthiselyddion, gwrthseicotigau, sefydlogyddion hwyliau ac ati.

Mesurau i newid neu reoli'r amgylchedd corfforol neu gymdeithasol, neu unrhyw gamau gweithredu, rhaglen neu weithgaredd a gymerir sy'n orfodol gan awdurdodau cenedlaethol neu leol.

Ymyriadau â llawer o elfennau gwahanol, ond pob un yn cael eu cymhwyso ar lefel ddetholus (gan ganolbwyntio ar is-boblogaethau sydd â risg uwch).

Ymyriadau a ddarperir trwy lwyfannau cyfryngau fel cyfryngau torfol neu gyfryngau cymdeithasol. Nid yw'r cynnwys wedi'i bersonoli yn aml iawn.

Ymyriadau sy'n cynnig cymhelliant fel ffordd o newid ymddygiad penodol.

Ymyriadau gyda llawer o elfennau gwahanol, ond mae pob un yn cael eu cyflwyno ar y lefel a nodwyd (wedi'u hanelu at bobl y gwyddom eu bod yn agored i hunanladdiad a hunan-niweidio, neu sydd wedi ceisio lladd eu hunain).

Ymyriadau wedi'u cynllunio i helpu pobl/gweithwyr proffesiynol mewn lleoliadau penodol i gynyddu gwybodaeth a sgiliau, nodi arwyddion rhybudd a chyfeirio at wasanaethau eraill.

Ymyriadau i godi ymwybyddiaeth yn y gymuned, neu leoliadau penodol, o raddfa ac effaith pwnc, mynd i'r afael â chamsyniadau cyffredin ac annog ceisio cymorth ac ati.

Datblygu cynlluniau gyda'r cyfryngau i hyrwyddo canllawiau arferion  gorau ar gyfer adrodd am hunanladdiad yn y cyfryngau.

Ymyriadau gyda sawl elfen wahanol, ond sy'n cael eu cyflwyno ar lefel gyffredinol (targedu'r boblogaeth gyffredinol gyda sylw i'r boblogaeth gyfan).

Ymyriadau/triniaethau therapiwtig i gynhyrchu newid mewn canlyniadau seicolegol, cymdeithasol, biolegol a/neu swyddogaethol. Gallai ymyriadau helpu pobl i wella eu sgiliau ymdopi cyffredinol, mynd i'r afael â phroblemau penodol, rheoli anhwylderau seiciatrig, gwella hunan-barch ac ati. Mae enghreifftiau'n cynnwys therapi ymddygiad gwybyddol, therapi ymddygiad dilechdidol, seicotherapi seicodynamig ac ati. 

Ymyriadau i atal cyflwr sy'n cynnwys defnyddio therapïau, dulliau neu ddeunyddiau naturiol (e.e. atchwanegiadau dietegol o asidau brasterog Omega-3).

Addysgu addysgol sy'n anelu at wneud pethau fel hysbysu am bwnc neu ddarparu ymwybyddiaeth/gwybodaeth. Er enghraifft:  rhaglenni didactig ac arbrofol yn yr ystafell ddosbarth neu gyrsiau academaidd.

Ymyriadau nad ydynt yn ffitio i mewn i un o'r categorïau ymyrraeth eraill sydd wedi'u cynnwys ar y map o diddordeb penodol.

Ymyriadau sy'n ymwneud â gweithgareddau amgylcheddol neu gadwraeth

Ymyriadau sy'n ymwneud â gwella seilwaith cymunedol

Ymyriadau / strategaethau i helpu pobl i leihau'r risg a'i gwneud mor ddiogel â phosibl wrth hunan-niweidio.

Ymateb ar unwaith, gan un neu fwy o unigolion, i'r trallod acíwt a brofir gan unigolyn arall a gynlluniwyd i sicrhau diogelwch ac adferiad ac nad yw'n para mwy na mis. e.e. gofal cartref gyda rheoli achosion dwys ac ymyrraeth gychwynnol mewn argyfwng, cynlluniau argyfwng ar y cyd, datganiadau triniaeth ymlaen llaw, cyswllt â thimau iechyd meddwl cymunedol ac ati.

Ymyriadau sy'n cynnwys elfennau lluosog, wedi'u targedu ar lefelau gwahanol (cyffredinol, dethol neu ddynodedig). Er enghraifft:  Partneriaethau amlasiantaethol ar gyfer atal hunanladdiad.

Gwybodaeth a chymorth a ddarperir i bobl yn ogystal â theuluoedd/gofalwyr a allai gynnwys gwybodaeth esboniadol a/neu ymarferol.

Ymyriadau i atal cyflwr sy'n cynnwys defnyddio therapïau, dulliau neu ddeunyddiau naturiol (e.e. atchwanegiadau dietegol o asidau brasterog Omega-3).

Cynlluniau wedi'u hysgrifennu â llaw i helpu unigolion mewn argyfwng i gofio pam eu bod am fyw a rheoli eu straen yn fwy effeithiol, neu i adnabod sbardunau, nodi strategaethau ymdopi, darparu manylion cyswllt cymorth/cefnogaeth ac ati.

As alcohol misuse not only harms the individual drinker but may also effect the health and wellbeing of their wider family, this category includes interventions such as:  support to families of those with alcohol misuse disorders, support for pregnant women to reduce drinking etc. 

Ymyriadau sy'n cynnwys symudiad corfforol (gan gynnwys yn ystod amser hamdden) sy'n arwain at wariant egni. Gallai hyn gynnwys symudiad megis trwy chwaraeon, dawns, Tai Chi Qigong, cerdded, ymestyn, pwysau ac ymarfer corff grŵp.

Mae bupropion (enw brand Zyban) yn feddyginiaeth a ddefnyddiwyd yn wreiddiol i drin iselder, ond ers hynny canfuwyd ei fod yn helpu pobl i roi'r gorau i ysmygu.

Ymyriadau sy'n defnyddio modelau gofal cartref ar gyfer preswylwyr cyfleusterau gofal hirdymor

Ymyriadau/triniaethau therapiwtig i gynhyrchu newid mewn canlyniadau seicolegol, cymdeithasol, biolegol a/neu swyddogaethol. Gallai ymyriadau helpu pobl i wella eu sgiliau ymdopi cyffredinol, mynd i'r afael â phroblemau penodol, rheoli anhwylderau seiciatrig, gwella hunan-barch ac ati. Mae enghreifftiau'n cynnwys therapi ymddygiad gwybyddol, therapi ymddygiad dilechdidol, seicotherapi seicodynamig ac ati. 

Ymyriadau sydd wedi'u cynllunio i gyfyngu ar ddulliau i gyflawni hunanladdiad (e.e. rhwystrau corfforol, atal mynediad, lleihau peryglon amgylcheddol),

Ymyriadau wedi'u cynllunio i helpu pobl/gweithwyr proffesiynol mewn lleoliadau penodol i gynyddu gwybodaeth a sgiliau, nodi arwyddion rhybudd a chyfeirio at wasanaethau eraill.

Ymyriadau i godi ymwybyddiaeth yn y gymuned, neu leoliadau penodol, o raddfa ac effaith pwnc, mynd i'r afael â chamsyniadau cyffredin ac annog ceisio cymorth ac ati.

Ymgyrchoedd Cenedlaethol sy’n ceisio hybu newid ymddygiad penodol (e.e. cynyddu gweithgaredd corfforol plant).

Ymyriadau i hyrwyddo opsiynau teithio llesol neu gludiant, neu i gynyddu cyfraddau teithio llesol.

Behaviour change interventions such as those that may aim to raise awareness of harmful drinking and help individuals to make changes to their drinking habits. 

Setiau cyd-gysylltiedig o weithgareddau wedi'u cynllunio i newid patrymau ymddygiad penodol.

Cyngor neu arweiniad a roddir i unigolyn ynghylch newid ymddygiad neu addasu ffordd o fyw. Gallai gynnwys cyfeirio at wasanaethau perthnasol.

Ymyriadau gweithgaredd corfforol sy'n cynnwys sawl cydran ar wahân. Er enghraifft, rhaglen ymarfer corff, ynghyd â chyngor ac arweiniad, ynghyd ag ymgyrch yn y cyfryngau.

Ymyriadau / rhaglenni sy'n cael eu cyrchu neu eu darparu trwy lwyfannau technoleg (e.e. cyfrifiaduron, ffonau clyfar, realiti rhithwir, gwisgadwy). Gall cynnwys ymyrraeth fod yn generig neu'n unigol/w

Polisïau neu ddeddfwriaeth ddi-fwg, a weithredir yn gyffredinol neu mewn lleoliadau penodol. Er enghraifft, gwahardd ysmygu mewn mannau cyhoeddus.

"Mae dull systemau cyfan lleol yn ymateb i gymhlethdod trwy ffordd barhaus, ddeinamig a hyblyg o weithio. Mae'n galluogi rhanddeiliaid lleol, gan gynnwys cymunedau, i ddod at ei gilydd, rhannu dealltwriaeth o realiti'r her, ystyried sut mae'r system leol yn gweithredu a lle mae'r cyfleoedd mwyaf ar gyfer newid. Rhanddeiliaid yn cytuno ar gamau gweithredu ac yn penderfynu fel rhwydwaith sut i gydweithio mewn ffordd integredig i sicrhau newid systemau cynaliadwy, hirdymor" (Diffiniad Iehyd Cyhoeddus Lloegr, 2019)

Ymyriadau sy'n rhoi cymhellion i gleifion gael eu brechu, megis gwobrau ariannol neu anariannol

Ymyriadau sy'n rhoi cymhellion i'r rhai sy'n rhoi brechiadau, megis taliad fesul claf sy'n cael ei frechu

Ymyriadau sy’n cynnwys unrhyw weithred o roi amser (di-dâl) i helpu sefydliad, cymuned neu unigolyn gyda’r nod o rannu arbenigedd, sgiliau, profiad neu ddarparu budd cadarnhaol.

Ymyriadau sy'n ymgorffori gweithgareddau hamdden megis cerddoriaeth, crefftau, coginio, canu, rhaglenni diwylliannol ac ati am ddibenion adloniant a hamdden.

Ymyriadau sy'n darparu cyfleoedd ar gyfer mwy o gefnogaeth i unigolyn trwy gysylltiadau cymdeithasol ag unigolion, grwpiau, a'r gymuned ehangach.

Ymyriadau sy'n rhoi manylion sefydliadau neu asiantaethau a all roi cymorth i ddefnyddwyr gwasanaeth.

Ymyriadau sy'n atgoffa'r rhai sy'n rhoi brechiadau bod disgwyl i gleifion unigol gael brechiadau penodol

Ymyriadau sy'n darparu gwasanaethau atgoffa neu alw claf yn ôl i gael eu brechu

Ymyriadau sy’n ceisio gwella gallu unigolyn i gael mynediad at, deall, gwerthuso a chymhwyso gwybodaeth iechyd er mwyn gwneud penderfyniadau iechyd cadarn am frechu

Ymyriadau sy'n cynnwys mwy nag un elfen o unrhyw un o'r categorïau eraill.

Ymyriadau/triniaethau therapiwtig i gynhyrchu newid mewn canlyniadau seicolegol, cymdeithasol, biolegol a/neu swyddogaethol. Gallai ymyriadau helpu pobl i wella eu sgiliau ymdopi cyffredinol, mynd i'r afael â phroblemau penodol, rheoli anhwylderau seiciatrig, gwella hunan-barch ac ati. Mae enghreifftiau'n cynnwys therapi ymddygiad gwybyddol, therapi ymddygiad dilechdidol, seicotherapi seicodynamig ac ati. 

Ymyriadau sy'n ceisio cynyddu gwybodaeth darparwyr neu newid eu hagweddau ynghylch brechiadau

Ymyriadau sy'n ceisio gwella mynediad claf at frechiadau, megis ymweliadau cartref

Ymyriadau sy'n darparu atgoffa neu wasanaethau galw'n ôl i gleifion a darparwyr ar gyfer brechiadau sydd ar ddod.

Addysgu addysgol sy'n anelu at wneud pethau fel hysbysu am bwnc neu ddarparu ymwybyddiaeth/gwybodaeth. Er enghraifft:  rhaglenni didactig ac arbrofol yn yr ystafell ddosbarth neu gyrsiau academaidd.

Safe and supportive environment interventions may include things such as: enacting appropriate policies in key settings (schools, workplaces etc), partnership working to prevent alcohol related harm within communities and interventions to reduce the numbers of people drinking and driving. 

Interventions to change peoples general attitude to drinking or change social norms around alcohol use. For example, this could include things such as: interventions to help people undertand the risk and impact of alcohol related harm, alcohol education in school curriculums and regulating the alcohol marketing industry. 

Reducing the availability of alcohol via legislation, policies, programmes or interventions such as those which may reduce the density of outlets selling alcohol, limit alcohol outlet selling hours or enact a minimum age for alcohol purchase etc. 

Interventions to reduce the affordability of alcohol (as affordability influences consumption), such as taxation. 

Therapïau sy'n cynnwys, ond heb ei cyfyngi i: cymhellion, cymorth gan gymheiriaid a chymorth cymdeithasol

Mae Therapi Ymddygiad Gwybyddol yn therapi siarad a all helpu pobl i reoli problemau trwy newid y ffordd y maent yn meddwl ac yn ymddwyn.

Unrhyw ymyriad sy’n defnyddio'r ‘Warwick-Edinburgh Mental Wellbeing Scale’ i fesur canlyniadau

Cymhorthion rhoi'r gorau i ysmygu anghonfensiynol, sy’n gynnwys ond heb ei cyfyngi i: aciwbigo, ymarfer corff, dull Allen Carr, hypnosis, a meddyginiaethau llysieuol. Nid yw'r GIG yn awgrymu nac yn argymell hypnosis nac aciwbigo gan nad oes digon o dystiolaeth eu bod yn helpu i roi'r gorau i ysmygu.

Mae systemau dosbarthu nicotin a di-nicotin electronig yn ddosbarth heterogenaidd o gynhyrchion sy'n defnyddio coil trydan i wresogi a throi hylif yn aerosol, sy'n cael ei mewnanadlu gan y defnyddiwr.

Mae therapïau hunangymorth yn therapïau seicolegol y gellir person cyflawni mewn amser ei hun i helpu gyda phroblemau fel straen, pryder ac iselder.

Mae cyfweld ysgogiadol yn ymyriad seicolegol sy'n seiliedig ar dystiolaeth. Mae'n cefnogi person i archwilio a datrys ei ansicrwydd ynghylch newid ac yn helpu i sefydlu perthynas therapiwtig.

Therapïau ymddygiadol a allai fod yn fyr (fel cyngor byr) neu'n fwy dwys (fel sesiynau cwnsela lluosog). Gallai ymyriadau fod yn gyffredinol neu wedi'u teilwra i unigolion penodol. Gall therapïau ymddygiadol gael eu hategu gan fframweithiau damcaniaethol i'w helpu i gyflawni eu nodau.

Therapïau rhoi'r gorau i ysmygu ar sail cyffuriau, gan gynnwys, ond heb ei cyfyngu i: cytisine, clozapine, fluoxetine, galantamine, naltrexone a nortriptyline.

Mae Therapi Amnewid Nicotin yn feddyginiaeth sy'n rhoi lefel isel o nicotin i bobl, heb y tar, carbon monocsid a chemegau gwenwynig eraill sy'n bresennol mewn mwg tybaco. Gall helpu i leihau effeithiau diddyfnu annymunol, fel hwyliau drwg a chwantau, a all ddigwydd wrth roi'r gorau i ysmygu.

Mae varenicline (a elwir hefyd yn Champix) yn feddyginiaeth a all helpu i roi'r gorau i ysmygu. Dim ond ar bresgripsiwn yr oedd ar gael. Mae'n lleihau'r awydd am nicotin ac yn helpu gyda'r symptomau diddyfnu y mae pobl yn eu cael wrth roi'r gorau i ysmygu.

Nid yw varenicline ar gael yn y DU nac yn Ewrop ar hyn o bryd. Y mae wedi ei dynnu yn ôl fel rhagofal, o herwydd amhuredd a geir yn y feddyginiaeth. Efallai na fydd ar gael yn y tymor hir. Nid yw'n hysbys eto a fydd ar gael eto yn y dyfodol.

Ymyriadau sy'n ymwneud â rheoli achosion ar gyfer unigolion

Mae ymyriadau rhoi’r gorau i ysmygu cyffredinol wedi’u targedu tuag at neu ar gael i’r boblogaeth gyffredinol. Mae hyn yn cynnwys ymyriadau dan arweiniad fferyllwyr, llinellau rhoi'r gorau iddi ac ymgyrchoedd cyfryngau torfol. Gallai hefyd gynnwys ymyriadau cymorth cymdeithasol, os caiff eu darparu neu os ydynt ar gael yn gyffredinol.

Active follow-up care following emergency department visit for a suicide attempt. This could include things such as text message or home visit follow-up and could occur at various time points. 

Ymyriadau sydd wedi’u hanelu at ddatblygu a dysgu technegau gyda’r nod o wella lles meddyliol.

Ymyriadau sy’n cynnwys cydweithio â grwpiau o bobl â diddordeb tebyg i fynd i’r afael â materion sy’n effeithio ar les meddwl.

Ymyriadau lle darperir cefnogaeth ac arweiniad gan arweinwyr crefyddol neu ysbrydol.

Ymyriadau sydd â’r nod o arfogi unigolion neu boblogaethau â gwybodaeth am sut i reoli, trin neu ymdopi â materion sy’n effeithio ar eu lles meddyliol.

Ymyriadau sydd wedi’u hanelu at liniaru problemau sy’n effeithio ar les meddwl trwy sgwrs.

Ymyriadau lle mae rhan o gwricwlwm yr ysgol yn cael ei haddasu.

Ymyriadau sydd â’r nod o alluogi unigolion neu boblogaethau i wella eu hiechyd (llesiant meddwl).

Ymyriadau sy'n canolbwyntio ar wella ansawdd y berthynas rhwng unigolion.

Ymyriadau sydd â’r nod o ddarparu a darparu gwasanaethau i liniaru problemau sy’n ymwneud â lles meddwl.

Unrhyw ymyriad a gynlluniwyd i wella boddhad bywyd

Ymyriadau a gynlluniwyd i leihau unigrwydd

Ymyriadau sydd wedi'u hanelu at gynyddu gwydnwch ymhlith unigolion

Ymyriadau sy'n ymwneud â chwaraeon a dawns

Ymyriadau sy'n cynnwys gwirfoddoli mewn unrhyw fodd

Ymyriadau rhwng cenedlaethau a gynlluniwyd i wella lles pobl hŷn, megis hel atgofion

Ymyriadau a gynlluniwyd i wella canlyniadau iechyd a chymdeithasol

Ymyriadau sydd wedi’u cynllunio i hybu lles yn y gwaith

Unrhyw ymyriad a gynlluniwyd i hybu iechyd meddwl, megis cwnsela neu gymorth cyntaf iechyd meddwl

Ymyriadau sy'n cynnwys therapi galwedigaethol neu weithgaredd corfforol

Ymyriadau a gynlluniwyd i wella gallu unigolyn i reoli straen

Ymyriadau a gynlluniwyd i wella lles goruchwylwyr

Ymyriadau sy'n cynnwys galwadau fideo ar gyfer pobl hŷn

Cyfranogwyr sydd wedi rhoi'r gorau i ysmygu ar ôl yr ymyriad.

Mae cyfranogwyr yn bwriadu dechrau ysmygu ar ôl ymyrraeth.

Nifer y cyfranogwyr sydd wedi dechrau ysmygu ar ôl yr ymyriad.

Newidiadau i gyfraddau cyffredinol y bobl sy'n ysmygu ar draws poblogaeth.

Y weithred neu'r achos o gymryd eich bywyd eich hun o'ch gwirfodd ac yn fwriadol.

Anaf bwriadol i chi'ch hun.

Newid i statws ysmygu unigolyn (e.e. smygwr blaenorol bellach wedi rhoi’r gorau iddi, neu berson nad yw’n ysmygu o’r blaen bellach yn ysmygu).

Mae'r adolygiad yn cynnwys newid yn nifer yr achosion o anhwylderau camddefnyddio sylweddau fel canlyniad o ddiddordeb.

Mae'r adolygiad yn cynnwys mesur y newid mewn cymryd alcohol neu gyffuriau fel canlyniad o ddiddordeb.

Mae'r adolygiad yn cynnwys mesur y nifer sy'n cymryd cyffuriau neu alcohol fel canlyniad o ddiddordeb.

Newidiadau yn nifer y cyfranogwyr sigaréts a oedd yn ysmygu bob dydd.

Newidiadau yn lefelau gweithgaredd corfforol cyfranogwyr.

Newidiadau yn lefelau teithio llesol y cyfranogwyr, gan gynnwys y nifer sy’n dewis opsiynau teithio llesol ar ôl yr ymyriad.

Unrhyw newid mewn unigrwydd a fesurir gan ddefnyddio graddfa ddilysedig (e.e. graddfa unigrwydd UCLA).

Gwell mynediad i gefnogaeth a ddarperir trwy gysylltiadau cymdeithasol ag unigolion, grwpiau, a'r gymuned fwy.

Gwell cyfranogiad mewn cymdeithas trwy wella cyfleoedd, mynediad at adnoddau, llais a pharch at hawliau.

Nifer y bobl sydd wedi derbyn brechiad

Cost yr ymyriad

Mae'r adolygiad yn cynnwys ymateb i frechlyn sy'n wenwynig ac yn anfwriadol fel canlyniad o ddiddordeb.

Os yw unigolyn yn fodlon rhoi'r gorau i ysmygu neu beidio.

Unrhyw ostyngiad neu gynnydd mewn cyfraddau brechu

Mae'r adolygiad yn cynnwys newid mewn agweddau, canfyddiadau a chredoau rhieni neu gleifion fel canlyniad o ddiddordeb.

Mae'r adolygiad yn cynnwys darpariaeth gwasanaeth neu ganlyniadau proses y gwasanaethau iechyd a ddarperir fel canlyniad o ddiddordeb

Mae'r adolygiad yn cynnwys boddhad cleifion fel canlyniad o ddiddordeb.

Mae’r adolygiad yn cynnwys canlyniadau nad ydynt yn ffitio i mewn i un o’r categorïau o ganlyniadau eraill sydd wedi’u cynnwys ar y map diddordeb penodol.

Diffinnir ymgais i roi’r gorau iddi fel y cynlluniwyd os yw ysmygwyr yn gosod dyddiad rhoi’r gorau iddi rywbryd yn y dyfodol. Diffinnir ymgais i roi’r gorau iddi heb ei gynllunio fel penderfyniad sydyn i beidio ag ysmygu rhagor o sigaréts gan gynnwys y rhai a allai dal fod yn y pecyn cyfredol.

Atal ailddechrau ysmygu ar ôl rhoi'r gorau i ysmygu'n llwyddiannus ac ymatal.

Newid mewn unrhyw fesur canlyniad o les cymdeithasol, emosiynol neu feddyliol